تخصّص و تعهّد
تخصّص و تعهّد، براى هر اجتماع و کشور و هر مدیریّت و حکومت، و همچنین براى هر تمدّن و پیشرفت علمى یا صنعتى، دو امر حیاتى به شمار مىآید. و تعالیم و احادیث اسلامى اهمیّت علم و شناخت و مهارت در هر کار را بیان کردهاند (علاوه بر حکم عقل و قانون آزمایش). همچنین تعالیم اسلامى لزوم ایمان داشتن به عمل و کار و تعهّد در باره آن را یادآور شدهاند؛ پیامبر اکرم «ص» مىفرماید:
«إذا عملت عملا، فاعمل بعلم و عقل
(1) هر گاه مىخواهى کارى بکنى، آن را با دانش (اطلاع و مهارت) و خردمندى انجام ده»؛ نیز مىفرماید:
«من عمل على غیر علم، کان ما یفسده أکثر ممّا یصلح »
(2) هر کس بدون اطلاع (مهارت، تخصّص) کارى انجام دهد، بیش از آنکه آباد کند خراب مىکند». و امام علیّ بن ابى طالب «ع» مىفرماید:
« یا کمیل! ما من حرکة إلّا و أنت محتاج فیها إلى معرفة»
(3) اى کمیل! هیچ حرکتى نیست مگر اینکه تو در باره آن نیازمند به یک شناخت و معرفت هستى». و چنین است آنچه از ائمّه طاهرین «ع» در این خصوص به ما رسیده است، مانند حدیثى که از امام صادق «ع» نقل کردیم، که در آن حدیث تضییع و خرابکارى (ناشى از عدم تعهّد یا تخصّص)، به منزله خیانت معرّفى شده بود. و در آنجا نظرها را به اهمیّت این تعلیم و ارزش تربیتى و اجتماعى و اقتصادى و انسانى آن جلب کردیم.
آرى، تخصّص امرى است که تمدّن و پیشرفت بدون آن امکانپذیر نیست، همچنان که تعهّد و ایمان نیز از عواملى است که تمدن و پیشرفت بدون آن نمىتواند تعالى پیدا کند. این دو امر، دو بال رسیدن به جامعهاى پیشرفته و زندگیى شکوفا محسوب مىشوند.
الحیاة با ترجمه احمد آرام، ج5، ص: 543
